هیدروکربن ها – در این مقاله میخواهیم بدانیم هیدروکربن چیست؟ از چه عناصری تشکیل شده است؟ انواع هیدروکربن چست؟ کاربرد آنها در کجا است؟ و …. با نگرش همراه باشید

هیدروکربن ها به موادی گفته می شوند که از دو عنصر هیدروژن و کربن به وجود آمده اند.هیدروژن اولین عنصر جدول تناوبی با عدد اتمی 1 است و کربن ششمین عنصر جدول تناوبی با عدد اتمی 6 است. وقتی این دو با یکدیگر ترکیب می شوند هیدروکربن ها را به وجود می آورند. هیدروکربن ها در مواد مختلفی که روزانه با آن ها سر و کار داریم وجود دارند مانند گاز ، نفت خام و …. .

کاربرد هیدروکربن ها در صنعت زیاد است . هیدروکربن ها در موارد زیادی کاربرد دارند و بسیاری از مواد از هیدروکربن ها ساخته می شوند مثلا

  • سوخت ها
  • روان کننده های صنعتی
  • انواع پلاستیک ها
  • فیبرها
  • مواد شیمیایی صنعتی مثل اتیلن یا اتانول
  • مواد منفجره

هیدروکربن ها

تقسیم بندی هیدروکربن ها

هیدروکربن ها به سه دسته تقسیم می شوند: آلکان ها ، آلکن ها و آلکین ها.

به آلکان ها هیدروکربن های سیر شده یا اشباع شده می گویند. و دو دسته بعدی که آلکن ها و آلکین ها هستند ترکیبات سیرنشده یا اشباع نشده و یا غیراشباع شده هستند.

منظور از ترکیبات سیر شده این است که پیوند کربن های آن ها یگانه است و نمیتوانند هیدروژن بیشتری را دریافت کنند و منظوراز سیرنشده هم این است که می توانند هیدروژن های بیشتری دریافت کنند  و پیوند بین کربن های آن دوگانه و یا سه گانه است.

دسته اول آلکان ها هستند ، همان طور که گفتیم این دسته از هیدروکربن ها سیرشده هستند و تعداد هیدروژن های آن اشباع شده است .فرمول عمومی آلکان ها CnH2n+2 است بنابراین اگر جای n به ترتیب عدد بگذاریم C1H4  یا همان متان C2H6 یا همان اتان و C3H8 یا همان پروپان جز دسته آلکان ها هستند.

دسته دوم آلکن ها هستند، این دسته از هیدروکربن ها اشباع نشده یا سیر نشده هستند و پیوند های بین کربن های آن ها یگانه و دوگانه هستند یعنی حداقل یک پیوند دوگانه بین کربن های آن وجود دارد. فرمول عمومی این دسته از هیدروکربن ها CnH2n است.

دسته سوم آلکین ها هستند،این دسته از هیدروکربن ها نیز اشباع نشده و یا سیرنشده هستند و پیوند های بین کربن های آن یگانه و سه گانه است یعنی حداقل یک پیوند سه گانه بین کربن های آن وجود دارد.

فرمول عمومی این دسته از هیدروکربن ها CnH2n−2 است.

از سوختن هیدروکربن ها با اکسیژن ، کربن دی اکسید CO2 و آب  H2Oتولید می شود.

نقطه جوش: هرچه تعداد کربن ها بیشتر باشد آن ماده دیرتر به نقطه جوش می رسد و نقطه جوش آن بالاتر است.

هیدروکربن ها ،مولکول های غیرقطبی هستند، بنابراین در محلول های قطبی حل نمی شوند مثلا در آب حل نمی شوند ولی در محلول های غیر قطبی حل می شوند مثل روغن یا بنزین و… .

برای همین هم برای پاک کردن ماده ای مثل گریس از آب استفاده نمی کنیم و آن را با نفت یا بنزین پاک می کنیم

 

همچنین ببینید : برنامه راهبردی کنکور